Αυτισμός

Τουλάχιστον 1 στα 68 παιδιά (1,5%) παρουσιάζει κάποια διαταραχή του αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ) και ειδικότερα στα αγόρια η αναλογία είναι 1 προς 42, δηλ. 2,4% των αγοριών (τελευταία δεδομένα ΗΠΑ). Οι περισσότερες άλλες χώρες ανακοινώνουν μικτά ποσοστά γύρω στο 1%, με εξαίρεση τη Νότια Κορέα (2,6%).

Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του Φάσματος του Αυτισμού είναι αυτά που περιγράφουμε στην ιστοσελίδα μας για το σύνδρομο Asperger.

Από τα παιδιά που διαγιγνώσκονται με αυτισμό (ΔΑΦ), τα μισά έχουν γενικές μαθησιακές δυσκολίες. Είναι άγνωστη η αιτία, για την οποία ο αυτισμός (οι ΔΑΦ) συνοδεύεται συχνά από προβλήματα νοημοσύνης, κινητικής ευχέρειας και γλώσσας, ενίοτε δε και υγείας (λ.χ. επιληψία, εντερικές διαταραχές, διάφορες ευαισθησίες σε παράγοντες του περιβάλλοντος). Τα προβλήματα μάθησης και τα προβλήματα γλώσσας σε μεγάλο βαθμό υπάρχουν παράλληλα, και μειώνουν κατά πολύ τις δυνατότητες των παιδιών να κατανοούν.

Η διάγνωση στηρίζεται στην απουσία «σωματικής γλώσσας», φυσιολογικού παιχνιδιού και κοινωνικής κατανόησης και συμπεριφοράς, που να αντιστοιχούν στο νοητικό επίπεδο του παιδιού (όχι στην ηλικία!). Οπωσδήποτε στηρίζεται επιπλέον στην παρουσία μονότονων και επαναληπτικών ενδιαφερόντων, δραστηριοτήτων και σκέψεων (όπως στερεοτυπικές κινήσεις ή φωνισμοί ή λέξεις, προσκόλληση σε ρουτίνες ή τελετουργικά, δυσανεξία σε αλλαγές, «ειδικά ενδιαφέροντα» και «παραμιλητά»), καθώς και στην πιθανή ύπαρξη ασυνήθιστων αντιδράσεων σε αισθητηριακά ερεθίσματα.
Ο συνδυασμός των κεντρικών ελλειμμάτων του αυτισμού με τα προβλήματα λεκτικής κατανόησης και νοημοσύνης, δημιουργεί μερικές φορές κοινωνικά ακατάλληλες, προβληματικές συμπεριφορές, όπως το άγγιγμα ξένων ατόμων, η υπερκινητικότητα, ο θόρυβος κι οι «υστερίες», η ανυπομονησία. Σπανιότερα προκαλούνται λίαν ανεπιθύμητες συμπεριφορές, όπως είναι οι αυτοτραυματισμοί, οι καταστροφές ή οι επιθέσεις.

Σοβαρό ψυχοκοινωνικό πρόβλημα είναι η πτώση της ποιότητας ζωής των οικογενειών που έχουν μέλη με αυτισμό, καθώς η φροντίδα για το παιδί επί πολλά χρόνια, οι προβληματικές συμπεριφορές, ο περιορισμός της κοινωνικής ζωής ή και των μετακινήσεων, επιφέρουν ψυχολογική φθορά στα άλλα μέλη της οικογένειας και στις μεταξύ τους σχέσεις.

Καίριος στόχος στην θεραπευτική εκπαίδευση ατόμων με αυτισμό, για τους παραπάνω λόγους, είναι η επίτευξη της μέγιστης δυνατής ανεξαρτησίας τους στην καθημερινότητα του σπιτιού, καθώς και η εξάλειψη των ανεπιθύμητων συμπεριφορών.